Blootstellingslimieten voor elektromagnetische velden
De elektromagnetische straling van antennes kunnen een opwarmend effect hebben op het lichaam. Andere effecten op de gezondheid zijn niet aangetoond. Sommige mensen melden wel klachten over de gezondheid zoals hoofdpijn, slapeloosheid en duizeligheid.
Blootstellingslimieten voor het algemeen publiek
Nederland hanteert, net als de meeste andere Europese landen, de blootstellingslimieten van de ‘International Commission on Non-Ionizing Radiation Protection’ (ICNIRP). ICNIRP is een onafhankelijke internationale groep wetenschappers die blootstellingslimieten voor elektromagnetische straling opstelt. In 2020 heeft de ICNIRP de blootstellingslimieten geactualiseerd. De blootstellingslimieten van ICNIRP 2020 worden vastgelegd in nationale regelgeving (Frequentiebesluit 2013).
De blootstellingslimieten houden rekening met kwetsbare groepen zoals kinderen, zwangere vrouwen, ouderen en zieken. De totale hoeveelheid elektromagnetische straling moet altijd onder de limieten blijven.
De infographic ‘5G-straling en gezondheid: hoe is dat geregeld in Nederland?’ legt uit hoe de regels voor straling en gezondheid in Nederland tot stand komen.
Verschillende blootstellingslimieten per frequentie
De ene frequentie kan ons lichaam sneller opwarmen dan de andere. Daarom verschillen de limieten per frequentieband. Lage frequenties zorgen voor meer opwarming van het menselijk lichaam dan hoge frequenties. Daarom zijn de limieten voor lage frequenties strenger dan de limieten voor hogere frequentiebanden.
In de tabel hieronder vindt u de blootstellingslimieten voor het algemeen publiek. De limieten lopen van 2 W/m2 voor de frequenties die radio, televisie en de hulpdiensten gebruiken tot 10 W/m2 voor de frequenties die mobiele communicatie gebruikt (2G, 3G, 4G, 5G).
| Frequentie | Meest gebruikte toepassing | Blootstellingslimiet (in W/m2) |
|---|---|---|
| 30 - 400 MHz | radio-omroep | 2 W/m2 |
| 700 MHz | 5G | 3,5 W/m2 |
| 800 MHz | 4G | 4 W/m2 |
| 900 MHz | 2G, 3G | 4,5 W/m2 |
| 1400 MHz | 4G | 7 W/m2 |
| 1800 MHz | 2G, 4G | 9 W/m2 |
| 2100 MHz | 3G | 10 W/m2 |
| 2400 MHz | wifi | 10 W/m2 |
| 2600 MHz | 4G | 10 W/m2 |
| 3,5 GHz | 5G | 10 W/m2 |
Blootstellingslimieten in andere landen
De Raad van de Europese Unie heeft de ICNIRP-limieten uit 1998 aanbevolen aan de lidstaten. Nederland en de meeste andere Europese landen hebben deze aanbeveling overgenomen en hanteren de ICNIRP-blootstellingslimieten. Sommige landen maken een andere keuze op basis van politieke of maatschappelijke overwegingen.
Het RIVM heeft in kaart gebracht welke limieten de lidstaten van de Europese Unie hanteren voor de blootstelling van de algemene bevolking aan elektromagnetische straling. Op de kaart staat welke regels gelden voor de blootstelling van het algemene publiek aan elektromagnetische straling per lidstaat. Paars gekleurde landen (groep 1) hebben de ICNIRP-blootstellingslimieten overgenomen in nationale wetgeving. In de roze gekleurde landen (groep 2) zijn geen limieten in wetgeving vastgelegd of zijn er soepelere limieten dan de Europese Unie heeft aanbevolen. De geel gekleurde landen (groep 3) hanteren strengere limieten dan de ICNIRP-blootstellingslimieten (bron: RIVM).
Nederland werkt eraan om de blootstellingslimieten wettelijk vast te leggen.
Blootstellingslimieten voor werknemers
Voor werknemers gelden andere blootstellingslimieten dan voor het algemene publiek. Werknemers die in de buurt van antennes werken, worden geacht goed geïnformeerd te zijn over de situatie door hun werk- of opdrachtgever. De Raad van de Europese Unie heeft op basis van de blootstellingslimieten van de ICNIRP een richtlijn 2013/35/EU (pdf, 890 kB) opgesteld voor werknemers die in de buurt van antennes werken. Nederland hanteert deze richtlijn.